Kıdem Tazminatı Almaya Kimler Hak Kazanabilir?

Kıdem tazminatı, işveren tarafından işten çıkarılan veya emekliliğe ayrılan işçiye ödenen bir tazminattır. Türkiye’de çalışan işçilerin hak kazandığı bir hak olarak karşımıza çıkar. Peki, kıdem tazminatı almaya kimler hak kazanabilir? Bu konuda detaylı bir açıklama yapalım.

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminatı, çalışanların işverenleriyle olan sözleşmelerinin sonlandırılması durumunda aldıkları bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işverenlerin çalışanların işlerini sonlandırmadan önce ödemesi gereken bir ödemedir. Bu ödeme, işçinin işverene yararlı bir hizmet sunduğu süre boyunca birikir.

Kıdem Tazminatı Kimlere Verilir?

Türkiye’de, kıdem tazminatı almak için bazı koşullar vardır. İşçinin, iş sözleşmesinin belirli bir süreden fazla devam etmesi gerekir. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, işçi en az bir yıl boyunca aynı işverenle çalışmışsa kıdem tazminatı hakkı doğar. Bu durumda, işçinin işten çıkarılması veya işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı ödenir.

Ayrıca, işçi belirli bir süre boyunca geçici işlerde çalışıyorsa veya belirli bir süre boyunca sözleşme süresi dolduğunda işveren tarafından yenilenmediyse, bu durumda da kıdem tazminatı ödenir.

Kıdem Tazminatı Almaya Kimler Hak Kazanabilir?
Kıdem Tazminatı Almaya Kimler Hak Kazanabilir?

Kıdem Tazminatı Hesaplanması Nasıl Yapılır?

Kıdem tazminatı, işçinin hizmet süresine, çalıştığı işyerindeki son brüt ücretine ve işverenin kıdem tazminatı yükümlülüğüne bağlı olarak hesaplanır. Kıdem tazminatı, işçinin her yıl için son brüt ücretinin 30 günlük tutarı üzerinden hesaplanır. Örneğin, işçinin son brüt ücreti 3.000 TL ise, bir yıl çalıştıktan sonra alacağı kıdem tazminatı tutarı 3.000 TL olacaktır.

Kıdem Tazminatı Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kıdem tazminatı alırken işçilerin dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Öncelikle, kıdem tazminatı işçinin çalıştığı süreye ve son brüt ücretine göre hesaplanır. İşçinin çalıştığı süre ve son brüt ücretine bağlı olarak hesaplanan kıdem tazminatı miktarının doğru hesaplandığından emin olunmalıdır. İşçi, kıdem tazminatı ödemesinin yapılmadığı veya eksik ödendiği durumlarda iş mahkemelerine başvurarak haklarını arayabilir.

Ayrıca, işçinin kıdem tazminatı alma hakkını kaybetmemesi için iş sözleşmesinin belirli bir süre içinde feshedilmesi gerekir. İşverenin kıdem tazminatı yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda, işçi mahkemeye başvurarak haklarını arayabilir.

Sonuç olarak, kıdem tazminatı işçilerin çalıştıkları süreye ve son brüt ücretlerine göre hesaplanan bir tazminattır. İşçilerin iş sözleşmesinin belirli bir süreden fazla devam etmesi ve işten çıkarılması veya işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı ödenir. İşçiler, kıdem tazminatı ödemelerinin doğru bir şekilde hesaplandığından emin olmalı ve haklarını korumak için gerekli adımları atmaları gerektiğinde iş mahkemelerine başvurmalıdır.
Kıdem tazminatı hakkı kazanma hakkını elde etmek, çalışanlar arasında yaygın olarak aranan bir haktır. Ancak bazı normal şart ve koşullara bağlı olarak kıdem tazminatı almaya hak kazanmak için tasvir edilen belirli özelliklere sahip olan kişiler arasındadır.

Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için en esaslı özellik, Türkiye’de geçerli bir sosyal güvencesi olan belli bir yaşını doldurmuş ve belli bir süredir çalışmanın gerçekleşmiş olmasıdır. Bu süre her çalışan için değişmektedir, ancak genel olarak 12 aya kadar uzayan bir süreyi geçmiş olmalıdır. Ayrıca sektöre göre de değişkenlik göstermektedir ve örneğin, ücretli çalışanlar için süre 4 yıl ile sınırlıdır.

Kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için, ayrıca çalışana ait sözleşme ya da yazılı bir taahhüt olmaması da gerekmektedir. Eğer çalışan ya da önceki çalışan sözleşme ya da taahhüt ile çalışmaya başlamış ve sonlandırmış ise, çalışanın bu durumda kıdem tazminatı almasına hak kazanma olasılığı daha düşüktür. İşçilerin kıdem tazminatı alabilmesi için, çalışmalarına dair sözleşme ya da taahhüdün olmaması şarttır.

Kıdem tazminatı almaya kimlere hak kazandıran diğer özellikler şu şekildedir: çalışan, eğer çalıştığı dönem süresince çağrılı veya hediyeli olarak izin almış ise, bu arada çalışmamış öyle ki çalışma süreleri düşmüş ise kıdem tazminatı almaya da hak kazanabilir. Ayrıca, çalışmalarına dair işe alma anlaşmasının imzalanması veya iş akdini feshetmeleri sırasında kullanılan bazı çalışma koşulları, kıdem tazminatı hakkını etkileyebilir.

Kıdem tazminatı alabilme hakkı kazanan kişilerin “Kıdem Tazminatı Kanunu”nun mevcut hükümleri gereği çalıştıkları firmada çalıştıkları süre boyunca akımla ilgili tüm ödemeleri yapmış olmaları gerekmektedir. Ayrıca kamu düzenleyicileri tarafından uygulamalara konu olan diğer hükümler de geçerlidir.

Son olarak, çalışanın kıdem tazminatı alabilmesinde endüstrinin özellikleri ve çalışanın işe alınma veya iş ayrılma mantığı da belirleyici olmaktadır.

Yorum yapın